پی ال سی (PLC)

پی ال سی (PLC) مخفف “Programmable Logic Controller” و در لغت به معنای کنترل کننده های منطقی قابل برنامه نویسی می باشد. امروزه در صنعت، یکی از بخش های بسیار مهم، پی ال سی ها می باشند. این دستگاه ها در واقع بخش جدا نشدنی دستگاه های بزرگ صنعتی و یکی از مهمترین اجزاء کنترل پروسه می باشند.
مدارات فرمان، روشی برای کنترل پروسه به کمک المان های الکترو مکانیکال مانند رله، تایمر، کنتاکتور، شاسی و کلید می باشند که امروزه در صنعت پی ال سی جایگزین این مدارات فرمان شده است.
منطق کنترلی در پی ال سی طبق برنامه ای است که در نتیجه تجزیه و تحلیل پروسه، توسط طراح یا سازنده پروسه بیان می گردد.
منطق ارتباطی بین ورودی ها و خروجی ها را برنامه ی نوشته شده برای کنترل پروسه مشخص می کند.

نمونه ای از برنامه نویسی PLC

نقش پی ال سی در اتوماسیون صنعتی

• کنترل بهتر فرآیندهای تولید
• سرعت و دقت عمل بالا
• توانایی خواندن انواع ورودی‌ها ی دیجیتال،آنالوگ و فرکانس بالا
• توانایی انتقال فرمان به سیستم‌ها و قطعات خروجی نظیر مانیتورهای صنعتی، موتور، شیر‌برقی و…
• امکانات اتصال به شبکه
• ابعاد بسیار کوچک
• سرعت پاسخگویی بسیار بالا
• ایمنی، دقت و انعطاف پذیری زیاد
• شبکه کردن پی ال سی ها و امکان مدیریت آنها با یک کامپیوتر مرکزی

موارد کاربرد پی ال سی

• کنترل هر گونه ماشین و وسیله برقی
• کنترل سیستم های خطوط تولید
• کنترل فرمان مدار CNC (ماشین فرز های پیشرفته)

مزایای استفاده از پی ال سی

• سیم بندی سیستم های جدید در مقایسه با سیستم های کنترل رله‌ای تا 80% کاهش می‌یابد.
• از آنجایی که پی ال سی توان بسیار کمی مصرف می‌کند، توان مصرفی بشدت کاهش پیدا خواهد کرد.
• توابع عیب یاب داخلی سیستم پی ال سی، تشخیص و عیبب یابی سیستم را بسیار سریع و راحت می‌کند.
• برعکس سیستم های قدیمی در سیستم های کنترلی جدید اگر نیاز به تغییر در نحوه کنترل
  یا ترتیب مراحل آن داشته باشیم، بدون نیاز به تغییر سیم‌بندی و تنها با نوشتن چند خط برنامه
  این کار را انجام می‌دهیم. در نتیجه وقت و هزینه بسیار بسیار اندکی صرف انجام اینکار خواهد شد.
• در مقایسه با تابلو های قدیمی در سیستم های مبتنی بر پی ال سی نیاز به قطعات کمکی
  از قبیل رله، کانتر، تایمر، مبدل‌های A/D و D/Aو… بسیار کمتر شده است.
  همین امر نیز باعث شده در سیستم‌های جدید از سیم‌بندی،  پیچیدگی و وزن تابلو‌ ها به نحو چشمگیری کاسته شود.
• پی ال سی ها استهلاک مکانیکی ندارند. بنابراین علاوه بر عمر بیشتر، نیازی به تعمیرات و سرویس های دوره ای نخواهند داشت.
• بر خلاف مدارات رله کنتاکتوری، نویزهای الکترونیکی و صوتی ایجاد نمی کنند. از آنجایی که سرعت عملکرد و پاسخ دهی پی ال سی در حدود میکرو‌ ثانیه و نهایتاً میلی ثانیه است، لذا زمان لازم برای انجام هر سیکل کاری ماشین بطور قابل ملاحظه ای کاهش یافته و این امر باعث افزایش میزان تولید و بالا رفتن بازدهی دستگاه می‌شود.
• ضریب اطمینان و درجه حفاظت  سیستم هایی که از PLC بهره می برند بسیار بالا تر از ماشین های رله ای است.

وقتی توابع کنترل پیچیده تر و تعداد I/O ها خیلی زیاد باشد، جایگزین کردن پی ال سی بسیار کم ‌هزینه تر و راحت تر خواهد بود.